Karantin zamanı düşüncələr

İnsanın bütün fəaliyyəti xaosu nizamlamaq, təsadüfləri qaydaya salmaq, təbiətin fərqinə varmaq və qeyri-müəyyənləri aşkara çıxarmaqdan ibarətdir. Bu fəaliyyətə həm də öyrənilmə, nəzarət və ya  idarəetmə vasitəsi ilə xoşbəxtliyə can atmaq da daxildir. Bütün axtarışların son mənzili xoşbəxtlikdir. İdealda xoşbəxtlik əbədi gənclik, sağlamlıq, ölümsüzlük, fövqəlqüdrət – transhumanizmdir. Reallıqda isə xoşbəxtlik bədən üçün yuxu, qida, seks, sağlamlıq, ruh üçün dostluq, sevgi, ünsiyyət, mənəviyyat üçün yaradıcılıq, intellekt üçün dərketmə və təhlildir.

Elmə əsasən, insan tanrı olmaq üçün tanrını uydurub. Ola bilsin ki, insan fikrinə, təsəvvürünə gətirdiyi hər şeyi həyata keçirə bilər. Keçmişinin əfsanəvi elementləri texnika vasitəsi ilə reallığa çevrilir. Biz əfsanədə nə isə uydurur, dində buna inanır, fəlsəfədə dərk edir və nəhayət, elmdə reallaşdırırıq.

Başqasına tələbat o qədər güclü olur ki, onun yoxluğu hallüsinasiya ilə dola bilər. Bəşər səhnəarxası olmasa da, mən bunun yoxluğuna əminəm. (Dünyəvi proseslərin aşırı mürəkkəbliyi ierarxik yox, şəbəkələşmiş idarəetmə tələb edir. Bununla yanaşı, “Okkama ülgücü” prinsipinə əsasən, həmişə ən qısa izah seçilməlidir). Hadisələrin səthiliyindən qane olmayan insan şüuru həmişə pərdəarxasındakıları aramağa meyillidir. Başqa sözlə desək, biz prinsipial bilik çatışmazlığı şəraitində gümanlara, fərziyyələrə və ehtimallara baş vururuq.

Bütün kəşflərimizi və uğursuzluqlarımızı dərinlik axtarma tendesiyamıza borcluyuq. Əslində, faktların  necə olduğunundan xəbərsizik. Biz sadəcə müxtəlif təfsirlər təklif edirik. Günümüzdə isə onların izahını. (Fridrix Nitsşe)

Məsələ ondadır ki, postmodernlik məğlub olmayıb.  Xalq hər şeyə inanır, fəlsəfəçilər heç nəyə inanmır, hökmdarlar isə vəziyyətdən istifadə edir.

“Bəşər pərdəarxası” ifadəsi yerinə reptiloidləri, şeytanı, yadplanetliləri, matrisanı istifadə etmək olar.

Psixoloji cəhətdən sağlam insana “istək”, relyativizm fəlsəfəsi xasdır.

Qeyri-müəyyənliyi qəbul etməyi, “həyatı həyatın mənasından daha çox sevməyi” öyrənmək lazımdır. (Fyodor Dostoyevski)

Hər bir canlı iztirablardan qaçaraq xoşbəxtliyə can atır. Adətən birinin xoşbəxtliyi, başqasının iztirabına çevrilir. Lakin sadə, “görünməz” bir virus növbəti dəfə sübut etdi ki, “ada kimi tək-tənha bir bəşər övladı yoxdur, hər bir insan individual olaraq materikin, qurunun bir hissəsidir” (Con Donn).

İttihamlarla dolu sonsuz qüsur halqasından qurtulmaq üçün ilk növbədə özümüzdən,  xəbərsiziliyimizdən, şüurumuzun əzəli qaralmasından başlamalıyıq. Təkəbbür və qəzəblə yanaşı,  xəbərsizlik də fəsadın – pisliyin üç kökünü təşkil edir. Hal-hazırda özünüdərketmə, affektlərin ram edilməsi, desturktiv affektasiyanı konsturktiv ekspressiyadan ayırmaq bacarığı həmişəkindən daha çox vacibdir.

“Özümü tanıyan oğlanam” ifadəsini istifadə edənlərin əksəriyyəti olmayan əhəmiyyətlərindən partlamağa hazırdırlar ki, bu da özünütanıma anlayışına ziddir. İnsan özünü araşdırmalıdır.  Əlbəttə ki, zibildən başqa bir şey çətin tapasan, amma ən azından seçilmiş olmadığını dərk edəcək, “başındakı tacı” yerə qoyacaqsan. Bundan əlavə, gözünə səndən daha özündənrazı görünənlərə yaltaqlanmayacaqsan. Nəticədə, “özünü tanıyan oğlan” dərk etməlidir ki, “insan özünü tapmır, yaradır” (Tomas Sas). Bu özünüyaratma isə yalnız bədənlə – müasir azərbaycanlıların sevdiyi bodibildinqlə məhdudlaşmamalıdır. Əsl ləyaqətə nail olmaq üçün daxilimizdə də iş gömrəliyik.

Məhz bundan sonra biz allahdan, bilikdən, kişilikdən, vətənpərvərlikdən, puldan, sevgidən büt yaratmağa son qoyacağıq, çünki istənilən bütpərəstlik günahdır. Dayanmadan yaxınlaşdığımız azad insan obrazını tapmaqdan başqa..